Juhannus

Het Sint-Jansfeest op 22 juni staat voor de Finnen (en eigenlijk voor alle Scandinaviërs) in het teken van het Midzomernachtfeest. Het is een nationale feestdag en betekent twee dagen vrij (22 en 23). Het is tevens de aftrap voor de grote zomervakantie in de maand juli.

De meeste Finnen gaan met Juhannus een lang weekend naar hun zomerverblijf, meestal in familieverband (de "extended" familie, waarover later een keer meer). Helsinki ligt er dan ook verlaten bij deze dagen. Maar niet getreurd, speciaal voor de mensen (veelal buitenlanders) die in de stad blijven is er een traditionele Juhannus-viering op het eiland Seurasaari. Op dit eiland is het Openluchtmuseum en deze dagen wordt alles uit de kast getrokken wat je maar op folkloristisch gebied kunt bedenken.

Marja, Hannie en Ber waren naar Finland afgereisd om dit avontuur mee te beleven. Maar ik moest zelf het begin van de week werken, maar had wel wat Nokia-feestjes op de agenda. Op maandag een "Values" workshop in het Gallen-Kallela museum in Espoo, met een afsluitend etentje bij mijn baas, David, thuis die in Vantaa woont. Op dinsdag een brunch met boottocht om de succesvolle strategiedagen te vieren en dan op woensdag het grootste personeelsfeest van het jaar: de Kesäjuhlat, oftewel het Zomerfeest!

In een groot park achter het Centraal Station eerst allemaal optredens van "grootheden" uit de Finse Idols-competitie en een toespraak van onze CEO natuurlijk, een erg luchtige gelukkig. Verder veel drinken en veel eten. Maar de echte lol begon pas tijdens de afterparty, die in het Kaivopuisto-park vlakbij mijn huis was en die doorging tot in de kleine midzomeruurtjes.

Nadat Ber en Hannie in het begin van de week hun eigen programma hebben afgewerkt - dagje Tallin, dagje fietsen huren -, kunnen we vanaf de 21ste met z'n vieren optrekken, want Marja is inmiddels ook gearriveerd. Eerst lekker uit eten bij een van de geweldige Russische restaurants in Helsinki: Shashlik.

Met live muziek aan tafel en een ober die wel wat weg had van John Cleese en dat alles in een Russisch romantische entourage (zelfs het toilet, zie hieronder de foto meest rechts). Eigenlijk meer iets voor een koude winteravond, maar toch erg vermakelijk (en lekker eten!).

Om het eten wat te laten zakken, maken we nog een avondwandeling langs de kust.

De 22ste beginnen we met een boottocht in de baaien rond Helsinki. Voor Juhannus is de boot speciaal versierd met berkentakken, die veel mensen ook thuis (in het zomerhuis) naast de voordeur hebben hangen. Na het boottochtje nog even kijken of de Russische kathedraal open is, die dankzij het zomerzonnetje, z'n koepeltjes overdreven laat schitteren.

En dan op naar het echte Juhannus-gebeuren op Seurasaari. Via een loopbrug bereik je het eiland en raak je direct gefascineerd door een heel scala aan oude ambachten.

Het traditionele Midzomernachtfestival, dat sinds 1956 hier wordt gevierd, wordt begeleid door veel folklore. Een speciale traditie op Seurasaari is een paar dat op deze dag in het huwelijk treedt in het Karuna-kerkje op het eiland en daarna met hun bruidswals het dansfestijn opent. Vervolgens gaan ze aan boord van een roeiboot en worden ze door de roeiers in traditionele kostuums naar de 12 meter hoge vuurstapel gevaren. Om 22.00 uur precies ontvlammen ze dan het grootste vreugdevuur, terwijl het publiek het Suvivirsi begint te zingen, een traditioneel midzomernachtlied.







Hoewel hier louter voor de folklore en voor het toeristenpubliek uitgevoerd, komen de tradities wel degelijk voort uit het dagelijkse leven, zo vertelde me een collega. Zij herinnerde zich nog dat zij vroeger zelf ook vreugdevuren ontstaken en nog steeds hangt zij berketakken naast de deur. Ook trouwden vroeger heel veel mensen met Midzomernacht en veel Finse verjaardagen worden niet voor niets in maart en april gevierd.



En wij genoten nog tot in de kleine uurtjes van onze meegebrachte picknick, Marja van haar excentrieke buurman en Hannie en Ber waagden nog een dansje op de festivalgrounds.